Câu chuyện về lạc rang húng lìu của Bà Vân từ năm 1960:
“Năm 1960, Bà Vân thuê nhà của ở phố Triệu Việt Vương và học được bí quyết làm lạc rang húng lìu từ ông chủ người Hoa. Đó là cách rang lạc nhưng phải đãi cát dần hạt cát to. Kể từ đó cụ đã mày mò làm thử và học được bí quyết làm lạc rang như thế nào, từ cách chọn muối để khỏi chát, chọn đường cho vào lạc phải vừa tầm độ ngọt, không bị đắng, r
ồi cách ướp nguyên liệu, cách rang. Bà Vân bắt đầu rang bán từ năm 1963, khi đó Bà vẫn là công nhân của nhà máy dệt. Mỗi khi làm ca sáng ở nhà máy xong thì cụ lại bắt đầu bán lạc rang. Bà đi bán lạc rang dạo ở các quán bia, mỗi quán chỉ vài ba gói con con nên bán chỉ được ngày 2-4kg/ ngày. Đến nay, cụ Vân có hai cửa hàng, một nơi khác là chuyên sản xuất và bán buôn. Địa chỉ ở gác 2, cầu thang gỗ ngõ 171 Bà Triệu, Hà Nội hằng ngày vẫn do cháu nội của cụ đứng bán. Trong khi cả con phố với những tấm biển lớn chen chúc nhau quảng cáo “Lạc rang húng lìu bà Vân địa chỉ duy nhất” thì hàng của Bà Vân thật chỉ là một tủ kính nhỏ khiêm tốn đặt trước ngõ. Nói về việc có nhiều thương hiệu cùng lấy tên Vân, có phải cùng do cụ truyền nghề hay không, thì Bà Vân cho biết: “Thì cũng kệ thế thôi. Họ thấy thương hiệu này bán được nên đều đặt tên Vân. Có lần tôi cũng nói với họ nhưng họ bảo do người nhà cũng có tên như thế. Tuy nhiên, người ăn giờ cũng sành lắm. Dù cả phố bán lạc rang húng lìu bà Vân thì cửa hàng chúng tôi vẫn có khách cho mình”. Cụ chia sẻ, nhà cụ bán từ sáng đến 6h chiều thì dọn hàng nhưng hôm nào cũng thế, cứ 9- 10h đêm vẫn có người gọi điện mang lạc xuống chứ không chịu mua lạc của những cửa hàng dưới phố. "Hay có những người Việt kiều, họ ăn lạc của chúng tôi một lần mà vẫn giữ cái tem đấy để đi tìm. Có lần họ tìm đúng địa chỉ nhưng vẫn không tin, họ bảo với cháu nội tôi nhất định phải mua lạc của đúng bà cụ trong ảnh", Bà Vân kể. Trung bình mỗi ngày nhà cụ Vân rang 30-40kg lạc nhưng tất cả đều phải làm thủ công. Lạc phải là lạc ngon được lấy về từ Bắc Giang, Nghệ An…được trồng trên đất pha cát và tuyệt đối không có hạt mốc, hạt lép. Những hạt được chọn phải đều, to, có lớp vỏ lụa căng mịn. Lạc sau khi tuyển chọn sẽ được tẩm ướp với đường, muối, húng lìu (húng lìu là loại hương vị bột hỗn hợp bao gồm 6 vị thuốc Bắc là thảo quả, quế chi, hoa hồi, cam thảo và 2 vị khác do Bà Vân làm). Công đoạn này cũng hết sức quan trọng. Bà Vân cho biết: “Mua húng lìu trên thị trường đến 70% là bị trộn mùn cưa vào nên mấy chục năm nay húng lìu cũng là do nhà tôi tự làm lấy để đảm bảo lạc khi rang lên phải thật thơm ngon”. Tiếp đó là công đoạn rang lạc. Dù mỗi ngày rang hàng chục kg lạc nhưng tất cả đều được rang bằng tay. Bà Vân chia sẻ: “Nếu muốn lạc rang ngon, chín đều thì phải rang bằng cát vàng. Cát vàng phải đãi qua 10 lần nước cho sạch, đem phơi sau đó đun nóng cát mới cho lạc đã tẩm ướp vào rang”. Bí quyết rang lạc thủ công đó được duy trì nghiêm ngặt tới bây giờ. Bà Vân nay đã ngoài 80, không còn trực tiếp làm nữa mà truyền nghề cho con trai.
